Gatot ziet er niet uit als een traditionele medicijnman of paranormaal. Lange haren, grote ringen en amuletten ontbreken. Gatot oogt als een keurig gekapte, goed opgeleide veertiger. Dat is hij ook. Overdag verdient hij de kost als verkoopmanager bij een groot autobedrijf in de hoofdstad Jakarta, waar hij samen met zijn gezin in een doorsnee middenklasse wijk woont. Toch beschikt hij over uitzonderlijke, bovennatuurlijke krachten. Van heinde en ver kloppen mensen bij hem aan voor hulp. De een is op zoek naar een levensgezel of een baan, de ander kampt met gezondheidsproblemen, kinderen die op het slechte pad zijn geraakt of zakelijke beslommeringen. “Ik help ze met de grote schoonmaak,” verklaart Gatot. “Ik haal de negatieve energie weg,  ik help dwalende zielen en geesten die in hun huis rondspoken de weg naar de hemel te vinden en verwijder onzichtbare spijkers en naalden die met hulp van zwarte magie in hun lichaam zijn gestopt. Maar ik vraag God altijd om toestemming. Zodat de positieve krachten de ruimte krijgen om hun werk te doen.”

Javaanse mystiek
Dwalende zielen, geesten en andere wezens, Gatot praat erover alsof het de normaalste zaak ter wereld is. “Ik ben ermee opgegroeid. Ik heb de mystieke kennis en rituelen meegekregen van mijn voorouders. Ik ben een Javaan, verwant aan het sultanaat van Solo, een traditionele moslim. Kejawen.” Voor ingewijden zegt het woord Kejawen genoeg. Het begrip refereert aan de Javaanse traditionele cultuur, zo’n duizend jaar oud en sterk beïnvloed door het destijds dominante hindoeïstische geloof en traditionele animistische rituelen. Met de komst van de islam in de 14e eeuw bekeerden de meeste Javanen zich tot moslim, maar bleven tegelijkertijd vasthouden aan hun oude mystieke geloof gekoppeld aan hun Javaanse kalender. Tot op heden.
“Wij behoren tot de traditionele stroming, de Nahdlatul Ulama,” verduidelijkt Gatot. De NU is met 30 miljoen leden de grootste moslimorganisatie. Zij blijven trouw de Javaanse ceremonies uitvoeren, zoals het houden van slametans, offermaaltijden, voor het zielenheil van de overledenen op de 3e, de 7e, de 40ste, de 100ste en de 1000ste dag na hun dood. Voor de ‘moderne’ Muhammadiyah moslims, is zo’n ‘dodenverering’ uit den boze. Zij leven strikt volgens de regels van de Koran, in navolging van hun Arabische geloofsbroeders. Voor hen is er alleen de profeet Mohamad, God en Mekka. De traditionele moslims daarentegen kennen honderden ‘heilige’ pelgrimsplaatsen in eigen land. Ze bezoeken  grotten en graven van heiligen om spirituele energie op te doen en God om hulp te vragen.

Media en offerandes
“Wij lenen een heilige plaats of graf van iemand om beter met God te communiceren,” vertelt Gatot. Tijdens zijn spirituele opleiding heeft hij ook verschillende grotten, graven en bergen bezocht om de afstand tussen de aardse wereld en God te kunnen overbruggen. “Wij mensen wonen op de eerste verdieping, terwijl God zich op de negende verdieping bevindt. Daar kan hij ons nauwelijks horen. Maar een heilige is al naar de zesde verdieping gestegen, dus vanaf zijn graf kan God ons beter verstaan.”

“Die grafbezoeken zijn alleen voor pientere mensen met speciale gaven,” stelt Narti. “Zij hebben contact met de geesten.”  Als ‘gewone’ werkster met een mavo opleiding maakt ze regelmatig gebruik van hun diensten. “Onze familie is zeer vatbaar voor kwade geesten.”. Onlangs werd haar oudere broer opgenomen in het ziekenhuis met een onduidelijke kwaal. De dokters stopten hem vol met dure pillen, maar konden hem niet genezen. De doekoen (paranormaal) zag het meteen. Zwarte magie. “De doekoen haalde een handvol naalden, haar en beschimmelde koek uit zijn buik,” beweert Narti. “Ik heb het zelf gezien.” Helaas bleek de doekoen met zijn gaven niet opgewassen tegen de zwarte magie van de vijand. Twee maanden later overleed broerlief alsnog. Narti zelf had meer geluk. Toen de jaloerse tweede echtgenote van haar man  Narti met zwarte magie uit de weg wilde ruimen, konden ze de kwade geesten met meditatie, een amulet en een offerande van rotte eendeneieren op afstand houden. Zekerheidshalve zijn op advies van de doekoen ook enkele eendeneieren en spelden voor het huis begraven. “Nu heb ik ook geen last meer van de geesten die in het huis van met baas wonen.”

Witte en zwarte magie
Indonesiërs zien overal geesten. Van gewone werkster tot presidenten. Voor- en tegenspoed, ziekte en succes worden snel aan mystieke krachten toegeschreven. Bij Javaanse bruiloften mag een bruidsmand gevuld met koningsbananen, sirihbladen, kalk en betelnoten niet ontbreken. Bij een begrafenis wordt het hoofd van de dode ondersteund door ballen zand, terwijl een paraplu en groene kokosnoot het graf sieren. Waarom? Weinigen kunnen nog de symboliek achter de rituelen duiden. Maar bijna niemand durft de traditionele rituelen te negeren. Ze bieden houvast, helpen mensen het ‘noodlot’ te accepteren en bieden hoop op een betere toekomst.
Een keur aan helderzienden, paranormalen, traditionele heelmeesters en spiritualisten staat klaar om hun mystieke krachten te gebruiken. Sommigen houden het bij witte magie om andermans obstakels uit de weg te ruimen. Hun magische formules geven mensen zelfvertrouwen, genezen zieken van aardse en spirituele kwalen, wijzen dwalende zielen de weg naar de hemel en helpen mensen met zichzelf in het reine te komen. De ‘zwarte’ mystici deinzen niet terug kwade krachten te gebruiken om macht, rijkdom of vrouwen te verwerven voor hun klanten en voor zichzelf.

Innerlijke kracht
“Ik heb het ook allemaal gedaan,” bekent Gatot. “Bloed gedronken, krissen verzameld, wierook en bloemoffers gebruikt om de geesten op te roepen om in de toekomst te kijken. Zo won ik duizenden euro’s met weddenschappen over voetbaluitslagen. Maar dat is fout, voorbij.”  Nu gebruikt Gatot zijn krachten alleen om de positieve energie in mensen te stimuleren. Na 14 jaar meditatie heeft hij genoeg innerlijke krachten ontwikkeld om een stapje dichter bij God te komen. “Ik ben een spiritualist, een man die de mystieke weg bewandeld op zoek naar Gods wijsheid.” Gatot voelt zich ver verheven boven de ‘ordinaire’ doekoen of paranormaal. Zij hebben een medium nodig, teren op andermans mystieke krachten. “Ik heb geen offerandes, magische krissen, dwalende zielen of geesten meer nodig. Ik gebruik mijn innerlijke krachten. Met toestemming van God.”